Χανιώτη (Χανιώτης) Χαλκιδικής
(Hanioti (Chaniotis) Halkidiki)

Πληροφορίες για την Χανιώτη

Tuesday, August 04, 2020
Ο Χανιώτης (ή η Χανιώτη) βρίσκεται στα ανατολικά της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία του χωριού οφείλεται στον πρώτο κάτοικο, ο οποίος εγκαταστάθηκε στα νότια του σημερινού οικισμού (Παλιό Χωριό). Αυτός φέρεται να ήταν από τα Χανιά και για το λόγο αυτό ο οικισμός έλαβε το όνομα Χανιώτης. Κατ' άλλη εκδοχή η περιοχή οφείλει το όνομά της σε έναν Χανιώτη, δηλαδή χανιτζή που διατηρούσε ένα χάνι (πανδοχείο) στην περιοχή. Έτσι η περιοχή λεγόταν του Χανιώτη. Το χωριό μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1936, μετά τον καταστρεπτικό σεισμό της Ιερισσού, το 1930, μετά από ενέργειες του τότε δασκάλου Βρατσικίδη Κωνσταντίνου. Η περιοχή είναι γεμάτη από πηγές και πλούσια βλάστηση. Φτάνοντας o επισκέπτης στη Χανιώτη, αιχμαλωτίζεται αμέσως από αυτόν τον μικρό γραφικό παράδεισο, ο οποίος έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να ικανοποιεί και τους πλέον απαιτητικούς και εγγυάται ξεκούραστη και αλησμόνητη διαμονή.
Η πανέμορφη παραλία της Χανιώτης (ή του Χανιώτη) αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Το χωριό έχει το μεγάλο και απαράμιλλο σε ομορφιά παραλιακό πάρκο και πολλά άλλα μικρά πάρκα, γραφικές πλατείες και ψηλά αιωνόβια δέντρα. Διαθέτει επίσης ωραία ρυμοτόμηση και πολλά παρκινγκ. Ο επισκέπτης μπορεί να βρει εστιατόρια, ταβέρνες, ξενοδοχεία, καταλύματα και γενικότερη υποδομή. Στη Χανιώτη υπάρχουν δεκάδες εναλλακτικές προτάσεις για διασκέδαση καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας και της νύχτας.
Πριν το 1950 η Χανιώτη διοικητικά ανήκε στο Πευκοχώρι. Από κει εκλεγόταν πρόεδρος, ο οποίος είχε αρμοδιότητες και στη Χανιώτη. Οι κάτοικοι πήγαιναν στο Πευκοχώρι και ψήφιζαν. Το 1950 ιδρύθηκε χωριστή κοινότητα Χανιώτης, που στεγάστηκε στο σπίτι του Κυρίτζη, κοντά στην παραλία.
Η σημερινή κεντρική εκκλησία του χωριού που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο βρίσκεται κοντά στην παραλία. Αρχικά, όταν πρωτοκτίστηκε ήταν ξύλινη. Αργότερα την έκτισαν πέτρινη και τη μεγάλωσαν.
Ο πατήρ Βασίλειος Καϊμάκης ήταν θεολόγος και ένας από τους μεγαλύτερους “πνευματικούς”. Η μητέρα του καταγόταν από τη Χανιώτη και είχε σπίτι εδώ. Τα καλοκαίρια ερχόταν και έμενε για λίγο καιρό. Λειτουργούσε πότε στο ναό του χωριού μας, στον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο, πότε στο παρεκκλήσι που βρίσκεται στο προαύλιο του σπιτιού του. Το σπίτι του είναι κτισμένο στη θέση Αμμούδες, στην παραλία, λίγο έξω από το χωριό. Το παρεκκλήσι είναι αφιερωμένο στις Άγιες Μυροφόρες και το έκτισε στη μνήμη της μητέρας του. Εκεί πίσω από το ιερό, βρίσκεται σήμερα και ο τάφος του.

Περίπατοι στην Ιστορία της Χανιώτης

Tuesday, August 04, 2020
Χανιώτη (ή, επισημότερα, ό Χανιώτης) ήταν το μικρότερο χωριό της Κασσάνδρας, γι' αυτό και οι σχετικές ιστορικές μαρτυρίες, πού έχουμε, είναι λίγες, σύντομες και όψιμες.
Στην «Αυτοσχέδιον περιγραφήν της Χαλκιδικής Χερσονήσου», την οποίαν δημοσίευσε ό παλαιός γραμματεύς της Μητροπόλεως Κασσάνδρειας Νικόλαος Χρυσανθίδης, το 1869, η αναφορά στη Χανιώτη είναι πολύ σύντομη: «Το μικρότερο της Χερσονήσου Παλλήνης χωρίον είναι το παρόν χωρίον, εξ επτά μόλις συγκείμενων οικιών, έχον άμα και μικράν τινά Εκκλησία».
Στην περιγραφή της Χαλκιδικής την οποίαν δημοσίευσε, το 1887, ο ταγματάρχης Νικ. Σχινάς, αναφέρεται: «Χωρίον Χανιώτη, κείμενο εις το βάθος κοιλάδας και έχον 20 οικογενείας μελισσοτρόφων και γεωργών, εκκλησία και βρύσες». Σε αδημοσίευτο κώδικα του 1903, στον όποιον περιγράφεται η εκκλησιαστική και εκπαιδευτική κατάσταση της νοτίου Χαλκιδικής, η αναφορά στην Χανιώτη περιορίζεται μόνον στην φράση: «Χανιώτη - εκκλησία ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος».
Στην αδημοσίευτη περιγραφή της Χαλκιδικής «από υγειονομικής απόψεως», την οποίαν συνέγραψε, το 1914, ο εκ Πολυγύρου «νομίατρος» Θεσσαλονίκης και ποιητής Γεώργιος Παπανικολάου, η αναφορά στην Χανιώτη είναι η μικρότερη : «Χανιώτη : μικρόν χωρίον εξ 24 οικιών, κείμενο εντός δάσους. Η ύδρευση αυτού γίνεται εκ μιας ανοικτής πηγής ακαθάρτου και βριθούσης μιασμάτων, ένεκα τού οποίου παρατηρείται κατά καιρούς ενταύθα επιδημία κοιλιακού τύφου».
Με την εγκατάλειψη του χωριού και την μετακίνηση του στην σημερινή παραλιακή θέση του, σταμάτησε κάθε φροντίδα για τον παλαιόν ενοριακό ναό του Χρυσοστόμου (μέσα 19ου αιώνος), ο οποίος το 1974, ήταν ένα θλιβερό ερείπιο, με γκρεμισμένη στέγη και μισογκρεμισμένες τοιχοποιίες. Στον ναό αυτόν υπήρχαν ενσωματωμένα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη παλαιοχριστιανικού ναού, προφανώς προερχόμενα από κάποιο άγνωστο μνημείο της εγγύς περιοχής.
Οι εικόνες του μεταφέρθηκαν στον ναό του νέου χωριού και αποτελούν το μοναδικό σαφές υλικό τεκμήριο της ιστορικής συνέχειας της Χανιώτης και πρόκειται για τις εικόνες του Παντοκράτορος, της Ελεούσας, του Προδρόμου, του Άγιου Γεωργίου και του Χρυσοστόμου, έργα του 1870, του καλού ζωγράφου Ιωάννου Παπαθαλασσίου από την Γαλάτιστα. Ο Χρυσόστομος του προσκυνηταρίου είναι έργο του ίδιου ζωγράφου, αλλά κατασκευάσθηκε το «1850 κατά Φεβρουάριο». Από τα υπόλοιπα κειμήλια του ναού, ενδιαφέρον παρουσιάζει το βιβλίο «Παρακλητική», έκδοση Νικολάου Σάρου, στην Βενετία, το 1688.
Ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος στην θέση του νέου χωριού βρίσκεται εκεί όπου το προσκυνητάριο της Παναγίας, αμέσως νοτίως της διασταυρώσεως της κυρίας εισόδου προς το χωριό. Εκεί διακρίνεται ή θέση παλαιοχριστιανικής βασιλικής, πάνω στην όποια είναι φυτρωμένα υπέργηρα ελαιόδεντρα και η ισχυρή περίφραξη παρακείμενης εξοχικής κατοικίας. Πολλά αρχιτεκτονικά μέλη της βασιλικής είναι διάσπαρτα μέσα στο χωριό.

ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Tuesday, August 04, 2020
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
Ιωακείμ Παπάγγελλος
Οικονομολόγος-Αρχαιολόγος (10η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων)
Kασσάνδρα
Περιοδική Έκδοση Πολιτιστικού Συλλόγου Κασσανδρινών Θεσσαλονίκης

ΕΡΕΥΝΑ & ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ
Βαγγέλης Κατσαρίνης - Ηλεκτρονικός - Κατασκευαστής Ιστοσελίδων Διαδικτύου
https://kassandra-halkidiki.gr/hanioti.html

ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ (WEBSITE LINKS)

Tuesday, August 04, 2020
ΔΗΜΟΣ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ: http://www.kassandra.gr/
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΑΝΙΩΤΗΣ ''ΟΙ ΜΕΤΟΙΚΟΙ'':
https://www.facebook.com/oimetikoi/
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ
ΔΩΜΑΤΙΩΝ & ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΧΑΝΙΩΤΗΣ:
https://www.haniotiholidays.gr/
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΑΝΙΩΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ:
http://seppeha.blogspot.com/
S.I.E.D.D HANIOTIS ( ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΩΝ):
https://www.facebook.com/groups/358434677433/

Google Maps

Weather

ΧΑΝΙΏΤΗΣ WEATHER

Ιστορία της Χανιώτης Χαλκιδικής
ΑΦΗΓΗΣΗ :
Γεώργιος Κουτσούρας - Γιατρός
Μαρία Βάλτου - Υπάλληλος του Δήμου

Tuesday, August 04, 2020
Όταν ήμουνα πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου της Χανιώτης θέλησα να ερευνήσω την ιστορία του χωριού και ρώτησα τους παππούδες που θα ήταν τότε όλοι τους πάνω από ενενήντα χρόνων. Όλοι συμφωνούσαν στην ίδια εκδοχή για το πώς ιδρύθηκε το χωριό μας. Ο πρώτος που ήρθε και εγκαταστάθηκε εδώ ήταν από την Κρήτη, από τα Χανιά. Δε γνωρίζουμε, πότε ακριβώς έγινε αυτό. Ήρθε εδώ και βγήκε με τη βάρκα του στην παραλία τη δική μας. Ήταν διωκόμενος από τους Τούρκους στην πατρίδα του και ήρθε εδώ, για να γλιτώσει. Πήγε και εγκαταστάθηκε στο βουνό επάνω και ζούσε εκεί σαν ερημίτης, σαν εξόριστος. Το όνομά του ήταν Χριστάκης, όλοι συμφωνούσαν σ’ αυτό. Δεν ξέρουμε μονάχα, αν αυτό ήταν το επίθετό του ή το μικρό του όνομα. Εδώ στην περιοχή μας εκείνα τα χρόνια κατέβαιναν οι Βλάχοι που συνήθως τα καλοκαίρια ζούσαν στην Πίνδο, κατέβαιναν εδώ τους χειμερινούς μήνες, γιατί το κλίμα είναι ήπιο. Γέμιζε ο τόπος πρόβατα, άλογα και τσομπανόσκυλα. Αυτός, λοιπόν, ο Χριστάκης γνώρισε μια κοπέλα Βλάχα και την παντρεύτηκε. Έκανε μαζί της τρεις γιους και μία κόρη.
Αυτοί οι τρεις γιοί πήραν τρία διαφορετικά επίθετα. Ο ένας ονομάστηκε Κουτσούρας από τη λέξη κούτσουρο. Τα κούτσουρα ήταν τότε η μοναδική καύσιμη ύλη για τα τζάκια και τους φούρνους. Ο άλλος ονομάστηκε Πελέκας, από το πελέκι. Για να κοπούν τα κούτσουρα χρησιμοποιούσαν τσεκούρια και φυσικό ήταν να πετάγονται και τα πελέκια. Για να κατασκευάσουν τις στέγες και τα πατώματα των σπιτιών πελεκούσαν τα κούτσουρα και γενικά τα ξύλα. Ο τρίτος πήρε το όνομα Βόιβοντας, από το βοεβόδας, γιατί, λέει, έβοσκε βόδια. (Παρετυμολογία - το πιθανότερο, από τη λέξη Voivoda, σλάβικη, που χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι και σήμαινε: στρατηγός). Οι δύο από τους τρεις γέροντες που μου αφηγήθηκαν την ιστορία είπαν ότι ο Χριστάκης είχε κι έναν τέταρτο γιο που είχε πάρει το προσωνύμιο Μπακάλης ή Βακάλης και ο οποίος δεν έμεινε, έφυγε. Η κόρη του παντρεύτηκε με κάποιον Σουσούρα και εγκαταστάθηκε κι αυτός εδώ. Αυτές ήταν οι πρώτες οικογένειες του χωριού. Όλοι αυτοί έμεναν στο παλιό χωριό πάνω στο δάσος. Είχαν κτίσει σπίτια, ήταν ένας κανονικός οικισμός, είχαν και εκκλησία. Απ’ αυτά όλα σήμερα δεν σώζεται τίποτα, δε ξέρω, αν έχει μείνει τίποτα από την εκκλησία. Γιατί ο κόσμος, όταν το χωριό μεταφέρθηκε εδώ στην παραλία κι άρχισαν να κτίζουν καινούρια σπίτια, επειδή το οικοδομικό υλικό ήταν δυσεύρετο, πήγαιναν και έπαιρναν τις πέτρες.
Ακόμα και πρόσφατα, πριν μερικές δεκαετίες, που άρχισαν να φτιάχνουν βόθρους, σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποίησαν πέτρες από το παλιό χωριό. Τα περισσότερα κτήματα στην αρχή τα είχαν οι Κουτσουραίοι και οι Πελεκαίοι που ήταν και οι πιο εργατικοί. Μετά όμως βρέθηκαν οι Βοϊβονταίοι να έχουν τα περισσότερα. Κι αυτό έγινε για τον εξής λόγο. Επί τουρκοκρατίας ήταν μουχτάρης, δηλαδή πρόεδρος του χωριού, ο Βόιβοντας. Όταν κάποιος κάτοικος έκανε μια παρανομία, ο μουχτάρης συμφωνούσε μαζί του να δωροδοκήσει τους Τούρκους, για να μη τον συλλάβουν, αλλά του ζητούσε να γράψει στο όνομά του κάποιο χωράφι. Έτσι βρέθηκαν οι Βοϊβονταίοι με περιουσία.
Από την παλιά εκκλησία σώζονταν μέχρι πριν μερικά χρόνια το ιερό και κάποιες πέτρινες κολώνες, αλλά κι αυτά τα γκρέμισαν, για να πάρουν τις πέτρες.
Λίγο πιο πάνω από το σημερινό δημόσιο δρόμο, στα βοϊβοντέικα τα χωράφια, όταν όργωναν, έβρισκαν πλάκες μαρμάρινες. Άλλες απ’ αυτές τις πλάκες τις πήραν οι Βοϊβονταίοι, ένας μάλιστα τις χρησιμοποίησε στη σκάλα του, κι άλλες τις πήγαν και τις άφησαν έξω από τη σημερινή εκκλησία του χωριού, τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο. Ήταν εκεί πεταμένες για χρόνια. Δύο από αυτά τα μάρμαρα είχαν σκαλισμένο σταυρό επάνω. Άρα δεν ήταν αρχαία ελληνικά. Αργότερα χάθηκαν κι αυτά.
Το 1984, όταν πρόεδρος της τότε κοινότητας Χανιώτης ήταν ο Σταύρος ο Βρατσικίδης κι εγώ ήμουνα πρόεδρος του πολιτιστικού Συλλόγου, διοργανώσαμε τα πρώτα “Χανιώτικα”, σε ανάμνηση της μεταφοράς του χωριού από το βουνό στη θάλασσα. Κάναμε πολλές εκδηλώσεις, μουσικές, χορευτικές.
Είχαν έρθει συγκροτήματα από τη Νάουσα, από την Έδεσα, από το Σύλλογο Ποντίων και από αλλού. Παράλληλα είχαμε διοργανώσει και αθλητικές εκδηλώσεις, αγώνα δρόμου από το παλιό χωριό στο καινούριο, αγώνα με ποδήλατα θαλάσσης, με κανό, μοιράστηκαν και ποτήρια με το όνομα “Χανιώτη” επάνω. Είχαν μεγάλη επιτυχία, είχαμε πολύ κόσμο, είχαν γίνει τον Αύγουστο που ακόμα υπήρχαν αρκετοί τουρίστες, έγινε μεγάλη γιορτή. Αυτό επαναλήφθηκε και το 1985. Μετά όμως έφυγα εγώ, πήγα στη Θεσσαλονίκη να σπουδάσω και ο Σύλλογος υπολειτουργούσε πλέον. Τώρα με τον καινούριο δήμο έγιναν κάποιες εκδηλώσεις πέρυσι και τα νέα παιδιά του Πολιτιστικού Συλλόγου κάνουν προσπάθειες να συνεχίσουν τα “Χανιώτικα”.
Δίπλα στην εκκλησία του παλιού χωριού κτίσαμε ένα εκκλησάκι εμείς οι σύγχρονοι Χανιώτες. Όταν ήρθε η στιγμή ν’ αποφασίσουμε σε ποιον άγιο να το αφιερώσουμε, παρουσιάστηκε στον παπά του χωριού μια γριά και είπε ότι είχε δει στο όνειρό της δυο παλικάρια να παλεύουν. Ο ένας λεγόταν Γιάννης και ο άλλος Γιώργος. Και νίκησε, έλεγε, ο Γιώργος. Αυτό θεωρήθηκε σημαδιακό και το αφιέρωσαν στον Άγιο Γεώργιο. Κατά μια άλλη εκδοχή, πιο πρακτική, που την ανέφερε στην Μαρία Βάλτου η γιαγιά της, το αφιέρωσαν στον Άγιο Γεώργιο και όχι στον Άγιο Ιωάννη, γιατί ήδη υπήρχε η κεντρική εκκλησία του χωριού και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο.
Το μεγαλύτερο πανηγύρι στο χωριό μας γίνεται του Αγίου Κωνσταντίνου. Γιορτάζει ένα ξωκλήσι, που βρίσκεται σε μια περιοχή, όπου, λένε μερικοί, υπήρχε κάποιος οικισμός, κάποια σπίτια, στα ίδια χρόνια με το παλιό χωριό, κανένα χιλιόμετρο πιο μακριά.
Υπήρχαν εκεί εύφορα χωράφια και νερό. Μέχρι το 1970 γινόταν αυτό το πανηγύρι. Ερχόταν κόσμος από όλα τα χωριά γύρω, με τα γαϊδουράκια τους, με άλογα, που στα σαμάρια τους επάνω τοποθετούσαν πολύχρωμες υφαντές κουβέρτες, τα λεγόμενα ταχταλίδικα σεντόνια. Τώρα αυτό το πανηγύρι δεν γίνεται πια. Γιορτάζουμε τον Άγιο Γεώργιο τώρα. Υπήρχε κι ένα τρίτο εκκλησάκι, της Αγίας Αικατερίνης, στην ίδια περιοχή του παλιού χωριού, κανένα χιλιόμετρο δεξιά. Υπήρχε και πηγάδι εκεί και οι γέροντες θυμούνται κάποια ερείπια, κάποιες πέτρες σ’ εκείνο το μέρος. Γι’ αυτό η περιοχή λέγεται Καρτερίνα. Οι κάτοικοι όλων αυτών των οικισμών ασχολούνταν και με την κτηνοτροφία και με τη γεωργία. Παρήγαγαν απ’ όλα τα προϊόντα, σιτάρι, σουσάμια, καλαμπόκια, ελιές, κρασιά.
Πριν το 1950 η Χανιώτη διοικητικά ανήκε στο Πευκοχώρι. Από κει εκλεγόταν πρόεδρος, ο οποίος είχε αρμοδιότητες και στη Χανιώτη. Οι κάτοικοι πήγαιναν στο Πευκοχώρι και ψήφιζαν. Το 1950 ιδρύθηκε χωριστή κοινότητα Χανιώτης, που στεγάστηκε στο σπίτι του Κυρίτζη, κοντά στην παραλία.



ORFEAS Studios-in
BOSNAKI ELENI
63085 HANIOTI, HALKIDIKI
TEL.: +302374052659
MANAGER: BOSNAKIS NIKOLAOS
MOBILES: +306982999017 & +306982999018
e-mail: info@orfeasstudios-in.gr
KASSANDRA HOTELS IN HANIOTI
Sunspot Web Design
    © SUNSPOT Web Design 2021 ®